ایجاد نمودار میله ای با استفاده از SPSS

پری کرمی
فوریه 25, 2023
بدون دیدگاه

ایجاد نمودار میله ای با استفاده از SPSS Statistics

معرفی

یک نمودار میله ای ساده (simple bar chart) برای توصیف گرافیکی (تجسم) داده های شما مفید است. می توان از آن برای نمایش تعداد دسته بندی های یک متغیر اسمی یا ترتیبی و همچنین نشان دادن میانگین مقدار یک متغیر پیوسته برای دسته های یک متغیر اسمی یا ترتیبی استفاده کرد. اغلب علاوه بر آمار استنباطی (inferential statistics) استفاده می شود. به عنوان مثال، اگر داده‌های خود را با استفاده از آزمون t نمونه‌های مستقل (independent-samples t-test)، آزمون t زوجی (paired-samples t-test) (آزمون t وابسته)، ANOVA یک طرفه (one-way ANOVA) یا ANOVA اندازه‌گیری‌های مکرر (repeated measures ANOVA) تجزیه و تحلیل می‌کنید، یک نمودار میله‌ای ساده می‌تواند مناسب باشد. اگر از آزمون مجذور کای (chi-square test) برای ارتباط یا ANOVA دو طرفه (two-way ANOVA) استفاده می‌کنید، باید به جای آن یک از نمودار میله‌ای خوشه‌ای (clustered bar chart) استفاده کنید.

برای مثال، یک نمودار میله‌ای ساده می‌تواند برای نشان دادن تعداد دفعاتی که خریداران یکی از ۵ برند مختلف بستنی را ترجیح می‌دهند استفاده شود (یعنی متغیر اسمی « نام تجاری» است که دارای پنج دسته است – برند بستنی A ، برند بستنی B ، برند بستنی C ، برند بستنی D و برند بستنی E و آماری که اندازه گیری می شود می تواند یک “شمار” باشد. نمودار میله ای ساده محبوبیت نسبی پنج برند مختلف را برجسته می کند. همچنین یک نمودار میله‌ای ساده می‌تواند برای ارائه بصری نتایج حاصل از آزمون‌های آماری مانند آزمون تی مستقل، ANOVA یک‌طرفه و بسیاری موارد دیگر استفاده شود. در چنین مواردی، می توان از یک نمودار میله ای ساده برای نشان دادن تفاوت میانگین مقادیر بین دسته های یک متغیر اسمی یا ترتیبی استفاده کرد.

هدف از این آموزش نشان دادن نحوه ایجاد نمودار میله ای با استفاده ازSPSS Statistics است. ابتدا مثالی را که در این آموزش استفاده کرده ایم معرفی می کنیم. در مرحله بعد، نحوه استفاده از Chart Builder در SPSS Statistics را برای ایجاد یک نمودار میله ای ساده بر اساس ورژن های مختلف SPSS Statistics را نشان می دهیم.

مثال

یک محقق بر این باور است که افرادی که فعالیت بدنی بیشتری دارند بهتر می توانند با استرس در محل کار کنار بیایند. برای آزمایش این نظریه، محقق 31 سوژه را انتخاب کرد و چند دقیقه فعالیت بدنی در هفته و توانایی آنها برای مقابله با استرس محل کار را اندازه گرفت. سوژه ها بر اساس تعداد دقیقه فعالیت بدنی در چهار گروه «بی تحرک»، «کم تحرک»، « تحرک متوسط» و «پر تحرک» دسته بندی شدند. این گروه ها (سطوح فعالیت بدنی) یک متغیر مستقل به نام گروه را تشکیل دادند. توانایی مقابله با استرس محل کار به عنوان میانگین مقدار یک سری از آیتم ها در یک پرسشنامه ارزیابی شد که امکان محاسبه مقدار کلی «مقابله با استرس محل کار» (coping with workplace stress) را فراهم می کرد. مقادیر بالاتر نشان دهنده توانایی بیشتر برای مقابله با استرس مربوط به محل کار است. این متغیر وابسته نام داشت و به معنی «توانایی مقابله با استرس مرتبط با محل کار» که به اختصار مقدار «CWWS» نامیده می شد. محقق می‌خواهد بداند که آیا امتیاز CWWS به سطح فعالیت بدنی بستگی دارد و از یک نمودار میله‌ای ساده برای دریافت «احساس» برای داده‌ها قبل از انجام یک ANOVA یک طرفه استفاده می‌کند. بنابراین، در این آموزش، متغیر وابسته و متغیر مستقل، شامل چهار گروه «بی تحرک»، «کم تحرک»، « تحرک متوسط» و «پر تحرک» بود.

برای ورژن های 25 تا 28 SPSS Statistics

10 مرحله زیر به شما نشان می دهد که چگونه با استفاده از مثال بالا، یک نمودار میله ای ساده در SPSS Statistics برای ورژن های 25 تا 28 ایجاد کنید.

مرحله (1)

همانطور که در زیر نشان داده شده است، روی

Graphs > Chart Builder…

در منوی اصلی کلیک کنید:

همانطور که در زیر نشان داده شده است با پنجره ی Chart Builder روبرو خواهید شد:

مرحله (2)

همانطور که در زیر مشخص شده است، “Bar” را از کادر Choose from در گوشه سمت چپ پایین پنجره ی Chart Builder انتخاب کنید:

مرحله (3)

شکل زیر انتخاب “Bar” (نوار) از هشت گزینه مختلف نمودار میله ای را در بخش میانی پایین پنجره ی Chart Builder (مانند شکل بالا و پایین) نشان می دهد. همانطور که در زیر نشان داده شده است، گزینه سمت چپ در ردیف بالا را بکشید و رها کنید (اگر ماوس خود را روی کادر قرار دهید، آن را با عنوان “Simple Bar” می‌بینید):

مرحله (4)

شکل زیر یک نمودار میله ای ساده را در صفحه پیش نمایش (chart preview) نمودار اصلی با کادرهایی برای محور y («Y-Axis?») و محور x («X-Axis?») برای پر کردن با متغیرهای مناسب را نشان می دهد:

توجه: می‌توانید “Filter?”را نادیده بگیرید.

مرحله (5)

متغیر مستقل را از کادر Variables به “X-Axis?” بکشید و رها کنید و در صفحه پیش‌نمایش نمودار اصلی کادر قرار دهید و همین کار را برای متغیر وابسته، انجام دهید، اما آن را در “X-Axis?” قرار دهید. شما باید با صفحه ای مانند تصویر زیر روبرو شوید:

توجه: پنجره پیش‌نمایش نمودار، داده‌های متغیری را که به داخل صفحه پیش‌نمایش کشیده‌اید به‌طور دقیق رسم نمی‌کند، حتی اگر به نظر برسد که به دلیل تغییر میله‌های نمودار میله‌ای هنگام اضافه کردن متغیرهای خود، این کار را انجام می‌دهد. بنابراین، گیج نشوید و فکر نکنید که کار اشتباهی انجام داده اید. تنها زمانی که نمودار میله ای را ایجاد کنید، داده های واقعی خود را خواهید دید.

مرحله (6)

روی Display error bars در کادر ویژگی های عنصر کلیک کنید، که ناحیه –Error Bars Represent– را فعال می کند. را انتخاب کنید و عدد Level (%) را روی 95 تنظیم کنید. با صفحه زیر روبرو خواهید شد:

توجه: می‌توانید از این ناحیه برای انتخاب انواع دیگر Barهای خطا (error bars)، مانند مضربی از خطای استاندارد (standard error) یا انحراف استاندارد (standard deviation)، استفاده کنید.

مرحله (7)

اکنون می توانید تغییراتی در محور y نمودار میله ای ساده خود ایجاد کنید. روی “Y-Axis1 (Bar1)” در پنجره ی کلیک کنید و با صفحه زیر روبرو خواهید شد:

توجه: می‌توانید از این پنجره برای تغییر برچسب محور (با استفاده از کادر Axis Label) و/یا تغییر ویژگی‌های مقیاس با استفاده از گزینه‌های ناحیه –Scale Range– استفاده کنید.

مرحله (8)

مطابق شکل زیر اگر می خواهید مقیاس را روی محور y متغیر وابسته، coping_stress، مثلاً مقدار حداقل، تغییر دهید، تیک گزینه Minimum را در ناحیه –Scale Range– بردارید تا مقدار Custom برجسته شده و مقدار 0 (صفر)داشته باشد

توجه: روش بالا به این منظور است که محور y محدوده مناسبی از مقادیر را برای مقابله با استرس نشان دهد. این مقادیر ممکن است برای متغیرهای شما متفاوت باشد، بنابراین باید آنها را به دلخواه خود تنظیم کنید. اگر در ابتدا مطمئن نیستید که این مقادیر باید چه باشند، مقادیر را تغییر ندهید. ببینید نمودار میله ای ساده چگونه به نظر می رسد و سپس در صورت لزوم نمودار میله ای ساده را با مقادیر محورهای جدید دوباره اجرا کنید. همچنین می توانید نمودار میله ای ساده را بعداً دوباره ویرایش کنید.

مرحله (9)

اکنون می توانید تغییراتی در محور x نمودار میله ای ساده خود ایجاد کنید. اگر می‌خواهید ترتیب دسته‌ها را روی محور x متغیر مستقل تغییر دهید، روی «X-Axis1 (Bar1)» در کادر Edit Properties of کلیک کنید. با این کار مناطق –Categories– و –Small/Empty Categories– و همچنین گزینه Legend Label فعال می شود. گزینه های پیش فرض را انتخاب کنید. با این حال، اگر می‌خواهید ترتیب دسته‌های متغیر مستقل را تغییر دهید، می‌توانید این کار را در کادر Order در ناحیه –Categories– با استفاده از فلش‌های بالا و پایین انجام دهید. در این مثال، همه چیز همانطور که هست درست است.

مرحله (10)

بر روی دکمه OK در پنجره ی Chart Builder کلیک کنید تا نمودار میله ای ساده ایجاد شود، همانطور که در زیر نشان داده شده است:

برای ورژن 24 و ورژن های قبلی SPSS Statistics

برای این ورژن ها تنظیمات مشابه تنظیمات گفته شده در ورژن های بالا بود با این تفاوت که بعد از مرحله 3، یک پنجره دیگر به نام Element Properties باز می شود که در ورژن های بالاتر این دو پنجره ادغام شده اند:

تا مرحله (3)

تا مرحله (5)

مرحله (6)

تغییرات را به صورت زیر در پنجره Element Properties انجام دهید:

مرحله (7)

برای تایید این تغییرات روی دکمه Apply کلیک کنید.

مرحله (8)

اکنون می توانید تغییراتی در محور y نمودار میله ای ساده خود ایجاد کنید

مرحله (9)

سپس می توانید تغییراتی در محور x نمودار میله ای ساده خود ایجاد کنید:

مرحله (10)

در صورت ایجاد هرگونه تغییر روی دکمه Apply کلیک کنید.

مرحله (11)

با استفاده از chart editing tools (ابزارهای ویرایش نمودار) SPSS Statistics، می توانید ظاهر این نمودار را به شکل زیر تغییر دهید که برای یک گزارش مناسب تر است: